New Zealand හි රැකියා වෙළෙඳපොළ (job market) ගැන අලුත් දත්ත නිකුත් වී තිබෙනවා. මෑත කාලීන සංඛ්‍යාලේඛන (statistics) අනුව, රටේ Unemployment rate එක අවුරුදු නවයකට කිට්ටුම ඉහළ අගයකට, එනම් 5.3 percent දක්වා ඉහළ ගොස් ඇති බවට වාර්තා වෙනවා. (පසුගිය කාර්තුවේදී එය 5.2 percent ක් ලෙස පැවතුණා).

පසුගිය මාස තුන තුළ businesses (ව්‍යාපාර) නව බඳවා ගැනීම් (hiring) නවතා දැමීම හෝ සේවකයන් අඩු කිරීම (laying off staff) නිසා රැකියා විරහිත සංඛ්‍යාව (unemployed population) 160,000 දක්වා ඉහළ ගොස් තිබෙනවා. මෙය 1994 වසරෙන් පසු වාර්තා වූ ඉහළම අගයක්. තවද, පසුගිය මාස 12 තුළ පමණක් මුළු jobs 18,000 ක් පමණ ආර්ථිකයෙන් (economy) අහිමි වී තිබෙනවා.

තරුණ ප්‍රජාවට (Youth) දැඩි බලපෑම්

මෙම තත්ත්වය තරුණ ප්‍රජාවට (youth community) දැඩි ලෙස බලපා තිබෙනවා. වයස අවුරුදු 15 ත් 24 ත් අතර අයගේ unemployment අනුපාතය 15.2 percent දක්වා ඉහළ ගොස් ඇත. මෙයින් පෙනී යන්නේ රැකියා සොයන තරුණයින්ට තම පළමු job එක සොයා ගැනීම අතිශයින්ම අභියෝගාත්මක වී ඇති බවයි.

වේතන වර්ධනය (Wage Growth) මන්දගාමී වීම

රැකියා වෙළෙඳපොළේ (job market) ඇති දුර්වලතාවය නිසා wage growth (වේතන වර්ධනය) ද අඩුවෙමින් තිබෙනවා. සමස්ත wage growth අගය 2.1 percent දක්වා මන්දගාමී වී ඇති අතර, එය පාරිභෝගික මිල ඉහළ යාමට (consumer price increase) වඩා (3 percent) අඩු අගයක්. මෙයින් පෙනී යන්නේ employees (සේවකයන්) ගේ සැබෑ මිලදී ගැනීමේ ශක්තිය (purchasing power) අඩු වී ඇති බවයි.

RBNZ වෙත බලපෑම (Impact on RBNZ)

මෙම දත්ත Reserve Bank of New Zealand (RBNZ) හි අපේක්ෂාවන් හා බොහෝ දුරට සමපාත වන බව analysts (විශ්ලේෂකයන්) පවසනවා. unemployment ඉහළ යාම සහ wage growth අඩුවීම යනු උද්ධමනය (inflation) පාලනය වන බවට ලකුණක් බැවින්, RBNZ එක ලබන සති කිහිපය තුළ Official Cash Rate (OCR) cut එකක් (අවම වශයෙන් 25 basis points කින්) සිදු කිරීමට ඉඩ තිබෙන බවට විශ්වාස කෙරෙනවා.

රජයේ ප්‍රතිචාරය (Government Response)

Finance Minister වන නිකෝලා විලිස් (Nicola Willis) මහත්මිය පවසා සිටියේ, ආර්ථිකය යථා තත්ත්වයට පත්වීමේදී unemployment යනු අවසාන වශයෙන් නිවැරදි වන දෙයක් බවයි. රජය tax relief (බදු සහන) සහ විශාල infrastructure spending (යටිතල පහසුකම් සඳහා වියදම්) හරහා ආර්ථික වර්ධනය (economic growth) සහ ව්‍යාපාර විශ්වාසය (business confidence) ඇති කිරීමට කටයුතු කරන බව ඇය වැඩිදුරටත් සඳහන් කළා.

සමස්තයක් ලෙස ගත් කළ, New Zealand economy එකේ තත්වය තවමත් අභියෝගාත්මකයි. Unemployment ඉහළ යාම සහ wage growth අඩුවීම රටේ පවුල්වලට සහ businesses වලට දැඩි ලෙස බලපාන බැවින්, ඉදිරි කාලයේදී ආර්ථිකය යථා තත්ත්වයට පත් කරන ආකාරය ගැන සැමගේ අවධානය යොමු වී තිබෙනවා.